Trong thi công mái tôn, việc lựa chọn và sử dụng vít bắn tôn tưởng chừng như đơn giản nhưng thực tế lại ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng công trình. Vậy dùng sai vít bắn tôn có ảnh hưởng đến kết cấu mái không? Câu trả lời là CÓ, và bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ lý do tại sao, cũng như cách khắc phục, phòng tránh hiệu quả.
1. Vai trò của vít bắn tôn trong kết cấu mái
Vít bắn tôn không chỉ đơn thuần là chi tiết nhỏ cố định tấm tôn vào khung sườn, mà còn đóng vai trò:
- Gắn kết mái tôn với xà gồ, khung thép, đảm bảo mái không bị xô lệch, bung bật.
- Chống thấm nước thông qua đệm cao su, đảm bảo mái không bị dột.
- Tăng độ bền kết cấu, giúp mái chịu được mưa gió, rung chấn và các tác động thời tiết khác.
- Góp phần vào tính thẩm mỹ công trình nếu dùng loại vít có sơn màu phù hợp.
Chính vì vậy, việc chọn sai loại vít hoặc thi công không đúng kỹ thuật sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến độ an toàn, độ bền và khả năng chống thấm của mái tôn.
2. Dùng sai vít bắn tôn ảnh hưởng như thế nào đến kết cấu mái?
2.1 Gây lỏng kết nối, giảm độ chắc chắn của mái
Nếu sử dụng loại vít không phù hợp (quá ngắn, ren không ăn sâu, vật liệu không đủ cứng...), vít sẽ không giữ được tấm tôn với xà gồ. Khi gặp gió lớn hoặc rung động, tôn dễ bị bung ra, làm giảm độ ổn định của mái, nguy hiểm với những công trình cao tầng hoặc trong khu vực có gió mạnh.
2.2 Dễ bị dột nước, hư hỏng vật liệu
Một trong những hậu quả phổ biến nhất khi dùng sai vít là nước mưa thấm qua lỗ vít, gây rỉ sét khung mái, mục tôn và ảnh hưởng đến kết cấu bên trong. Nguyên nhân thường do:
- Không có long đền cao su chống dột.
- Sử dụng vít kém chất lượng, cao su non hoặc dễ chai cứng.
- Bắn vít không đúng sóng tôn hoặc siết quá chặt làm biến dạng đệm cao su.
2.3 Gãy hoặc tuôn vít theo thời gian
Vít quá ngắn hoặc không đúng loại dễ bị gãy, tuôn ren trong quá trình sử dụng - đặc biệt là khi tôn co giãn do nhiệt độ. Điều này dẫn đến mái bị xô lệch, lỗ vít to ra, làm giảm tuổi thọ công trình.
2.4 Gỉ sét lan rộng, ảnh hưởng toàn bộ mái
Dùng vít không chống gỉ (như loại mạ kẽm thường) ở môi trường ngoài trời, đặc biệt vùng gần biển hoặc nơi có độ ẩm cao, có thể gây rỉ sét lan từ vít sang mái tôn và khung thép. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn đe dọa sự ổn định kết cấu.
3. Dấu hiệu nhận biết bạn đang dùng sai vít bắn tôn
- Tôn bị xê dịch, không bám chặt vào khung.
- Có dấu hiệu dột tại vị trí bắn vít.
- Vít bị gãy, rỉ sét nhanh chỉ sau vài tháng sử dụng.
- Long đền cao su bị biến dạng, lỏng lẻo.
- Có tiếng động lạ (rung, va chạm) khi có gió lớn.
Nếu phát hiện các dấu hiệu này, nên kiểm tra và thay thế ngay để tránh hư hỏng nghiêm trọng hơn.
4. Cách chọn vít bắn tôn đúng tiêu chuẩn
Để đảm bảo kết cấu mái tôn vững chắc, bạn cần lưu ý:
- Chọn vít đúng chiều dài và đường kính
+ Đảm bảo vít xuyên hết lớp tôn và ăn sâu vào khung.
+ Không dùng vít quá ngắn (dễ bung), cũng không quá dài (tốn kém, dễ chạm vật thể bên dưới).
- Sử dụng vít có đệm cao su chống dột
+ Long đền cao su chất lượng tốt giúp tăng độ kín nước và chống rung.
+ Ưu tiên loại có long đền liên kết chắc với thân vít, không dễ bung.
- Chọn vít inox hoặc mạ hợp kim chống gỉ: Vít inox 304, hoặc vít có lớp xi mạ bền vững là lựa chọn tối ưu cho môi trường ngoài trời.
- Dùng vít phù hợp với vật liệu tôn và xà gồ
+ Vít mũi nhọn: Dùng cho gỗ hoặc thép mỏng.
+ Vít mũi khoan: Dùng cho thép dày (trên 2mm).
5. Lưu ý khi thi công bắn vít tôn
- Bắn đúng vị trí sóng dương (trên đỉnh sóng) để tránh thấm nước.
- Không siết quá chặt, làm biến dạng đệm cao su và gây dột.
- Sử dụng máy bắn vít có điều chỉnh lực, không dùng máy khoan tốc độ cao.
- Vệ sinh bề mặt trước khi bắn vít để đảm bảo độ bám.
- Nên kiểm tra hệ thống vít định kỳ (mỗi 1 - 2 năm).
